Partneři

  • An Image Slideshow
  • An Image Slideshow
Drewniane kościoły

Beskidy są masywem górskim, który zatacza łuk na terenie Republiki Czeskiej, Polski i Słowacji od Bramy Morawskiej po Przełęcz Tylicką. W Czechach są Beskidy Morawsko-Śląskie i Śląskie, na Słowacji natomiast Kusyckie, Orawskie i Beskidy Niskie, a w Polsce znamy ogółem dziewięć masywów górskich o nazwie Beskid.

Krajobraz beskidzki swoim malowniczym pięknem potrafił urzekać ludzi od niepamięci. Już w starszej epoce kamiennej, jak zdradziła nam archeologia, przebywali tu pierwsi mieszkańcy. Przychodzili w te miejsca przez całe wieki, aby zapuścić tu korzenie i stworzyć wspólnotę ludzi o charakterystycznej kulturze i obyczajach ludowych, które przez wszystkie wieki dotrwały do dnia dzisiejszego. Rozległy region Beskidów posiada wiele postaci, od głębokich lasów, stromych stoków i dzikich scenerii przyrodniczych, aż do krajobrazu miejskiego Frensztatu, Rożnowa pod Radgoszczem lub Frydlantu nad Ostrawicą.

Pierwsze historyczne wzmianki o miejscach osadniczych w Beskidach najczęściej wiążą się z budową obiektów sakralnych, kapliczek i kościołów. Pójdźmy więc zobaczyć te malownicze budowle, które przekazali nam nasi przodkowie. Obejrzyjmy ten wyjątkowy zbiór kościółków zbudowanych rękoma rzeźbiarzy i budowniczych ludowych z najbardziej dostępnego materiału budowlanego, z drewna. Drewniane kościółki w Beskidach wchodzą w skład wyjątkowego zespołu ludowych budowli sakralnych. Ten zespół drewnianych kościołów, zbudowanych w trakcie pięciu wieków, ze względu na koncentrację, różnorodność i stan zachowania poszczególnych obiektów uważany jest w Europie środkowej za unikalny.

Typologia środkowoeuropejskich kościołów drewnianych jest związana z kościołami murowanymi. Przeważa jednonawowy typ kościoła, ale wyjątkowo możemy spotkać także trójnawowy (polska Mogiła). O ile chodzi o konstrukcję drewnianych kościołów, to najstarsza była prawdopodobnie konstrukcja łątkowa. Kolejną techniką była konstrukcja słupowa z wypełnieniem z drewna i siatki. Wkrótce pojawia się już tradycyjna technika zrębowa, która przetrwała w zasadzie do dnia dzisiejszego. Kolejną znaczącą konstrukcją, która przywędrowała do regionu środkowoeuropejskiego z zachodu, było ryglowanie. Jego zasada spoczywa w konstrukcji ramowej z wypełnieniem, które jest wkładane do grubości belek. W XVI. stuleciu kościoły uzyskują na swoim obwodzie podsienie, które chroniły belki ścian kościoła przed butwieniem i równocześnie także wiernych przed niesprzyjającą pogodą. Stropy drewnianych kościołów najczęściej są płaskie, listwowe, spotkać możemy jednak też swoiste imitacje sklepień (Hervartov, Guty). Ważną konstrukcją były także więźby. Najstarszym i najprostszym typem więźby jest tzw. płatew grzebieniowa. W okresie gotyku pojawia się nowy typ więźby, mianowicie więźba jętkowa. W wieku XVI., głównie zaś XVII., jest to następnie więźba, która przetrwała aż do XIX. stulecia, tzw. stolcowa. Wieże drewnianych kościołów pojawiają się dopiero w XVI. wieku, do tego czasu ich funkcję zastępowały wolno stojące dzwonnice. Wieże nie są tworzone zrębem i posiadają więc lekką, statyczną i oszczędną konstrukcję dobrze wytrzymującą porywy wiatru. Postać architektoniczna reaguje na ówczesne style w architekturze, choć zwykle ze znacznym opóźnieniem. Przejmowane są przede wszystkim elementy, które pozwalały na dobre przeniesienie narzędziami ciesielskimi do materiału drewnianego.

W typologii portali średniowiecznych kościołów w Europie środkowej możemy spotkać prawie wszystkie typy znane z architektury murowanej (ośli grzbiet, portal dwuspadowy, baldachimowy, łamany, prostokątny) i to zwłaszcza w sąsiedniej Polsce. Wygląd zewnętrzny kościołów drewnianych jest bardzo prosty i nieskomplikowany. Nieco inna sytuacja jest we wnętrzu kościołów, które jest ich najbardziej reprezentacyjną częścią. Do dużego rozkwitu drewnianych kościołów dochodzi zwłaszcza w XVI. i głównie XVII. wieku dzięki protestantom. Najbardziej skomplikowane drewniane kościoły powstawały ręką szkolonych projektantów i pod nadzorem odpowiedniego zwierzchnictwa. Właśnie w tych kościołach w ramach drewnianej architektury pojawiają się najbardziej postępowe elementy przejęte z architektury stylowej.

Nie tylko dla drzewiarzy Beskidy są więc bajkowym rajem. Gdzie indziej takiej koncentracji drewnianych budowli z pewnością nie ma. Te drewniane budowle sakralne, kościoły, kaplice i dzwonnice są całkowicie wyjątkowymi i dziś już unikalnymi obiektami. Odwiedzenie Beskidów umożliwi każdemu na własne oczy zobaczyć te unikatowe budowle i zapoznać się ze spuścizną ludowych budowniczych, cieśli, rzeźbiarzy i malarzy, którą pozostawili oni tu kolejnym generacjom.



Podwyższenia Krzyża Świętego

49°55?07,9??,19°09?20,9?? google maps

Lokalizacja Stara Wieś koło Wilamowic

Historia Współczesny wygląd kościoła jest efektem kilku znaczących przeróbek architektonicznych jakie miały miejsce w 1787, 1883 i 1926 roku. Prócz tego istotne były zmiany w wyglądzie kościoła dokonane w 1939, 1913 i 1911 roku. Kościół położony jest na wzniesieniu w otoczeniu drzew i cmentarza po północnej stronie. Wraz z sąsiadującym XIX wiecznym budynkiem plebanii i drewnianym budynkiem dawnej szkoły parafialnej tworzy malowniczy zespół architektoniczny. Drewnianą świątynię wzniesiono na zrąb z wieżą na słup. Otoczona sobotami w których znajdują się stacje Drogi Krzyżowej. Konsekrowany został w 1530 roku, o czym informuje odczytana inskrypcja z tęczy kościoła: ITA ECCESIA AEDIFICATA IN HONOREM DEI ET BEATE DEI GENITRICIS MARIE ET IN HONOREM SANCTE CRUCIS (ten kościół zbudowano na cześć Boga i jego rodzicielki Marii i na cześć Świętego Krzyża). W ołtarzu głównym umieszczono obraz Matki Boskiej ze świętą Katarzyną i Barbarą z początku XVI wieku, stanowiący prawdopodobnie fragment nie zachowanego tryptyku. Na uwagę zasługuje barokowe i rokokowe wyposażenie kościoła m.in. dwa feretrony: wczesno-barokowy na blasze z obrazem Matki Bożej Różańcowej i Chrystusa ukrzyżowanego i późno-barokowy z 1732 roku z obrazami świętej Rodziny i świętego Jana Kantego. W 1913 i 1939 roku niezbyt fortunnie pokryto kościół wpierw korpus, a potem dzwonnice eternitem.

Msza Niedziela: 7:00, 7:30, 11:00, 16:00. 16:30

Dni powszednie: 6:30

Kontakt Adres: 43-330 Wilamowice, ul. Paderewskiego 9, wikary (0-prefix-33) 845-70-54
tel. (0-prefix-33) 845-73-66,

E-mail: parafia@wilamowice.pl

 

Kościół p.w. św. Marcina w Ćwiklicach

49°59?08,2??,18°59?43,2? google maps

Lokalizacja Ćwiklice

Historia Wymieniony w roku 1326, obecny zbudowany na przełomie XVI i XVII wieku; przebudowany w XVIII w. i XIX/XX wieku; zrębowy, wieża szkieletowa; prezbiterium zamknięte ścianą prostą; dawna zakrystia od północy(obecnie kruchta), nowa zakrystia od południa, szkieletowa nawa prostokątna zbliżona do kwadratu; od południa nawy późniejsza kaplica;wnętrze przekryte obecnie stropami płaskimi ( w prezbiterium na ściane za ołtarzem głównym ślady po kolebce; wnętrze powiększone w nowszych czasach o pomieszczenie pod wieżą; stosunkowo niedawne odkrycie polichromii z okresu powstania kościoła.
Ołtarz główny ? późnobarokowy (XV?III w.); ołtarze boczne ? późnobarokowe (XVIII w.); ołtarz w kaplicy ? barokowo-klasycystyczny (koniec XVIII w.), konserwowany we Wrocławiu (1940); obrazy: św.Maria Magdalena i Piotr (obydwa XVIII w.), Misericordia Domini (kopia obrazu z kościoła reformatów w Krakowie, I poł. XIX w.), Matka Boska z dwoma świętymi (ludowy, XIX w.); rzeźby: posążek żebraka, prawdopodobnie z  XVII w., 2 posągi aniołów (barok.XVIII w.), 2 posągi XIX?wieczne (św. Jan Nepomucen i Karol Boromeusz).

Msza

Msze święte w Niedziele:
07.30, 10.30, 16.00
Nieszpory - 15.30

Msze święte w tygodniu:
poniedziałek, środa, sobota - 07.00
czwartek, piątek - 17.30

 

Parafia pw. św. Klemensa w Zawoi

49°58?51,2??,19°03?02,3?? google maps

Lokalizacja Zawoja

Historia Budowę kościoła parafialnego pod wezwaniem św. Klemensa na tzw. Jastrzębiej Polanie (obecnie Zawoja Centrum) rozpoczęto w latach 1757-1759, jednak od tamtej pory był on wielokrotnie remontowany i odnawiany. Największa przebudowa, podczas której kościół został powiększony, miała miejsce w latach 80. XIX w. i obecny kształt świątyni pochodzi właśnie z tego okresu. Jest to kościół drewniany, szalowany, na przedłużeniu nawy dobudowano charakterystyczną wieżę. We wnętrzu zwraca uwagę interesująca polichromia oraz drewniane ołtarze. Te ostatnie nawiązują swoim stylem do ludowego baroku. Warto także obejrzeć kamienną chrzcielnicę barokową.

Msza Msze święte: niedziele i święta - 7.30, 9.00, 11.00, 17.00 (IX-VI), 18.00 (VII-VIII),
dni powszednie - 6.30, 7.00, 17.00 (IX-VI), 19.00 (VII-VIII)

Kontakt tel. (0-33) 877 50 14

Dojazd PKS, Bus

 

Kościół św. Jana Chrzciciela w Grzawie

49°57?42,8??,19°03?30,1?? google maps

Lokalizacja Grzawa

Historia Zbudowany zapewne na początku XVI w.; w okresie od 1580 do 1651 pozostawał w rękach protestantów; w 1628 r. kościół w Grzawie był (wraz z kościołem w Miedźnej) wizytowany przez pszczyńskiego dziekana protestanckiego, ks. Johannesa Hoffmanna. W 1651 r. kościół został odzyskany przez katolików; przebudowany w roku 1690; zrębowy, wieża szkieletowa; z zewnątrz dobrze widoczne kłody dębowe, na których ułożona jest podwalina ścian kościoła; prezbiterium zamknięte ścianą prostą; zakrystia tej samej długości, co prezbiterium; nawa prostokątna zbliżona do kwadratu; wewnątrz stropy płaskie; kościół od zewnątrz otoczony sobotami otwartymi wokół nawy i prezbiterium, lecz zamkniętymi wokół wieży. Ołtarz główny ? 4 ćw. XVII w. Odnowiony w roku 1870 przez Karola Stankiewicza, malarza i pozłotnika z Kęt; 2 ołtarze boczne barokowe (XVII w.); organy barokowe (XVII w.); ławki i ława kolatorska barokowe.
Obrazy: Głowa Jana Chrzciciela (1747) malowana na blasze; Ścięcie Jana Chrzciciela (XVIII w.); Chrystus Ukrzyżowany (XVIII w.); Matka Boska Częstochowska (ludowy); stacje Męki Pańskiej (1841) sygnowane Eliasz Lipek; barokowo-ludowy feretron z obrazem św. Józefa z Dzieciątkiem; na deskach pod chórem organowym malowidło ludowe.

 

Kościół p. w. Św. Katarzyny w Pielgrzymowicach

49°53?50,1??,18°39?04,6?? google maps

Lokalizacja Pielgrzymowice

Historia Drewniany, wniesiony w latach 1675-80 na miejscu wcześniejszej świątyni (cieśle: A. Werner i B. Duda) z pieniędzy kościelnych, przy czym drewno i transport zapewnił kolator; protokół z 1679 wspomina ponadto, że wieża jest oddalona od kościoła (?aliquantum ab ecclesia remota?), później dosunięto ją do nawy (protok z 1688), ale była ona już stara ze zbutwiałym dachem (?antiquum cum tecto putrido?); ostatecznie wybudowano w 1746 roku nową wieżę (Jerzy Dziędzieł z synem Michałem oraz Marcin Smyczek); wieżę sygnaturki dobudowano również później (1746?), gdyż nie było jej jeszcze w 1688 r.; dzięki protokołowi z 1679 r. znamy także wymiary poprzedniego kościoła: 28 x 13 łokci (17,58 x 8,16 m). Obecny kościół został powiększony 1908?11; jest zrębowy, na podmurówce ceglanej. Wieża szkieletowa; prezbiterium zamknięte 3-bocznie; nawa ? wydłużony prostokąt; kaplica po lewej stronie nawy; w nawie, prezbiterium i kaplicy sklepienia kolebkowe, przy czym w nawie ma ono b. silnie spłaszczony łuk. Wokół kościoła daszek ochronny.
Ołtarze późnobarokowe (XVIII w); ambona barokowa; kadzielnica z I poł. XVIII w. (styl regencji) z cechą miejską Nysy i imienna, IGP (zapewne loannes Georgius Pfister).

Msza 7.30; 9.30; 11.00

- pn., wt., śr.- 6:30

- czw.- 18:00

- pt.,sb.- 6:30

Kontakt ul. Karola Miarki 6

43-253 Pielgrzymowice

tel. 032 4723082

e-mail: pielgrzymowice.parafia@neostrada.pl

 

Kosciół św. Andrzeja

49°42?37,3??,19°19?04,7?? google maps

Lokalizacja Gilowice

Historia W drugiej połowie XIX wieku przebudowano sklepienie kościoła na łukowe - pozorne kołyskowe. Starą polichromię zatynkowano, przez co kościół stracił walor stylistyczny. W 1901 roku odeskowano dzwonnicę, a w 1908 okryto ją gontami, przez co pojemność kościoła została zwiększona. W latach 1902-1906 roku przy pomocy miejscowych rzemieślników dokonano renowacji wyposażenia kościoła (ołtarz główny i ołtarze boczne, konfesjonały), oraz podmurowania butwiejących belek. W 1912 nie konsultując się z konserwatorem zabytków pokryto dach eternitem, by w dwa lata później na kategoryczne żadanie konserwatora z Krakowa powrócić na nowo do pokrycia gontami. Przy okazji pokrycia przebudowano wejście do kościoła, nad którym usytuowano specjalną wnękę do wygłaszania kazań. Wyremontowano także drewnianą podłogę w kościele zastąpioną w 1917 roku płytkami ceramicznymi. Gilowicki kościół posiada dwa najstarsze w okolicy dzwony: Andrzej z roku 1535 i Jan z roku 1584. W 1921 roku wymieniono stare organy rodem z Rychwałdu, na nowe, poddane gruntownej renowacji w latach 70.ubiegłego stulecia.W 1925 r. w Gilowicach po przeszło 200 latach ponownie erygowana została parafia. W 1933 roku przedłużono nawę kościelną, co wymagało odsunięcia dzwonnicy o 6 metrów. Operacji tej podjęli się gilowiccy cieślowie, a pracę wykonali nocą, by uniknąć ciekawskich gapiów. Kościół zlokalizowany jest w centrum wsi przy drodze głównej. Po wybudowaniu murowanego kościoła w sąsiednim Rychwałdzie w roku 1756, stary drewniany kościół rozebrano, przewieziono i postawiono na nowo w Gilowicach, bez wieży, która nadawała się tylko na opał. Wieżę oddzielnie stojącą dobudowano później. Całością prac przy przeniesieniu i montażu kościoła kierował miejscowy cieśla Marek Luber. Przez około dwa wieki kościół gilowicki pozostawał kapelanią rychwałdzką bez stałego księdza.

Msza W soboty: 18:00
W niedziele i święta: 7:30, 9:00, 11:00, 18:00

Kontakt34-322 Gilowice Gilowice 71
tel. 338653010

 

Kościół pw. św. app. Szymona i Judy Tadeusza w Łodygowicach

49°44?04,6??,19°07?51,2?? google maps

Lokalizacja Łodygowice

Historia Na miejscu XIII-wiecznej kaplicy św. Stanisława Biskupa, wzniesiono w latach 1634-1636 obecny kościół. Świątynia zbudowana w konstrukcji zrębowej z drewna modrzewiowego. Osobno stojąca dzwonnica została w 1644 r. dostawiona do kościoła. W 1687 r. powiększono prezbiterium, zaś w latach 1748-1799 poszerzono nawę i dobudowano boczne kaplice Matki Bożej Różańcowej i św. Franciszka z Asyżu. Od wschodniej strony do prezbiterium przylega kaplica Ogrojec z figurą Chrystusa Frasobliwego. W 1797 r. przebudowano wieżę z izbicą i baniastym hełmem. Wokół kościół obiegają zamknięte soboty. Dach świątyni pokryty gontem. Wewnątrz świątyni umieszczono 8 ołtarzy: główny w stylu rokoko, Dzieciątka Jezus i Najświętszego Serca Pana Jezusa w stylu neogotyckim z 1914 r., Matki Bożej Częstochowskiej, Matki Bożej Różańcowej, św. Józefa, św. Antoniego w stylu barokowym.

Msza Sobota ? 18.00 (17.00) Niedziela : 7.30, 9.30, 11.00, 18.00, (17.00)

Kontakt Parafia ppw. Szymona i Judy Tadeusza w Łodygowicach
ul. Jana Pawła II 3 34-325 Łodygowice

telefon: (33) 863 11 00

 

Kościół św. Mikołaja w Łące

49°57?24,8?,18°54?42,5?? google maps

Lokalizacja Łąka

Historia Wzmiankowany w roku 1449; od roku 1570 w rękach protestantów; w 1623 r, kościół był wizytowany przez protestanckiego dziekana pszczyńskiego Johannesa offmanna, który odnotował, że ?W Łące jest dobrze zbudowany ładny kościół, w nim są 3 dzwony.?,

W protokole odnotowano też, że proboszczem był tam wówczas ?Johan La?itius? (gdzie indziej wymieniony jako ?Joannes La?itius vel Lasek?); w roku 1639 kościół odzyskany został przez katolików; obecny kościół, zbudowany w r. 1660 po spaleniu poprzedniego

w r 1658. W roku 1814. podmurowanie kościoła przez murarza nazwiskiem Weint; później nastąpiło przedłużenie kościoła. Zrębowy, z wieżą szkieletową osobno stojącą; wnętrze kościoła otynkowane; w nawie strop z fasetą, w kaplicy sklepienie, w zakrystii, prezbiterium

i kruchcie stropy płaskie; prezbiterium 3 ? bocznie zamknięte; nawa ma kształt wydłużonego prostokąta; kaplica murowana; Stacje Męki Pańskiej (XVIII/XIX w.); w wieży dzwon gotycki (XV wiek).

Msza W niedzielę: 7.00, 9.00, 11.00, 12.15 i 17.00
W tygodniu: od poniedziałku do soboty 6.30; 18.00.

Kontakt ul. Dygasińskiego 3 43-241 Łąka
tel. 0-32 447-85-60 e-mail: parmikolaj@katowice.opoka.org.pl

 

 

Kościół św. Jakuba

49°42?37,0?,18°56?25,5?? google maps

Historia Zbudowany 1797?1800; zrębowy z wieżą szkieletową; prezbiterium 3-bocznie zamknięte; nawa prostokątna; w 1933 r. usunięto ściany oddzielające nawę od wieży i zastąpiono słupami. Wewnątrz kościoła stropy płaskie. Wieżyczka sygnaturki wykonana w 1820 roku.Wyposażenie kościoła późnobarokowe, w większości są to zabytki z klasztoru Norbertanów w Nowym Sączu.
Ołtarz główny ? z figurami: św. Jakuba (środek), św. Piotra (lewa strona), św. Stanisława Kostki (prawa strona).Ołtarz lewy boczny ? Serc a Jezusowego z figurą gipsową; ołtarz prawy boczny ? z obrazami św. Jana Nepomucena (I połowa. XVII w.); ambona późnobarokowa z baldachimem, pod którym znajduje się płaskorzeźba św. Ambrożego z płonącym sercem w ręku; obok ołtarza głównego chrzcielnica kamienna z ok. 1800 roku; na wieży dzwon z roku 1691.

Msza W soboty: 19:00
W niedziele i święta: 6:15, 9:45, 11:45, 20:00

Kontakt43-370 Szczyrk Kolorowa 1 tel. 338178429, 338178505

 

Kościół św. Barbary

49°48?34,7?,19°04?20,2?? google maps

Lokalizacja Mikuszowice

Historia Zbudowany w 1690 roku przez Piotra Piotrowskiego. Wieża dobudowana  w 1851 przez Walentego Fiaka, podwyższona  w 1870 roku.  Kościół zrębowy, wieża szkieletowa; prezbiterium zamknięte 5-bocznie; nawa prostokątna zbliżona do kwadratu; wnętrze przekryte stropami płaskimi; polichromia barokowa wykonana w 1725 r. przez J. Mentila z Bielska (wg napisu na ścianie: ?Johann Mentil Bl? ).W ołtarzu głównym: obraz św. Barbary, barokowy; fragmenty późnorenesansowe (w. XVII) m.in. z obrazami św. Barbary i św. Katarzyny, św. Wojciecha i św. Stanisława Biskupa. Posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem (ok.1420-30).  Tabernakulum rokokowe z kościoła wilkowickiego. Kościół otoczony od południa, wschodu i północy sobotami, pierwotnie otwartymi, od 1885 zamkniętymi oszalowaniem z desek.

Msza- w niedziele - 7:00, 8:30, 10:00, 11:30, 18:00
- niedzielna Msza święta w sobotę - 18:00
- w tygodniu - 7:00, 18:00

Kontakt 43-310 Bielsko-Biała, ul, Cyprysowa 25
tel. 33/81-90-150, fax 33/81-90-155
chruszcz@bielsko.opoka.org.pl

Dojazd Do kościoła dojść można żółtym szlakiem turystycznym "Najazdu szwedzkiego 1656" (początek na stacji PKP Bielsko-Biała Mikuszowice), który prowadzi dalej przez wsie Wilkowice i Łodygowice aż do Żywca. Świątynia usytuowana jest w pobliżu popularnych tras spacerowych po Lesie Cygańskim, bielskich Błoniach oraz stokach Koziej Góry (Stefanki). Po drugiej stronie doliny biegnie m.in. czerwony szlak turystyczny prowadzący szczytami Beskidu Małego: Magurkę i Rogacz.  Z centrum Bielska-Białej można tutaj dojechać autobusami linii 10, 12, B (od ul. Bystrzańskiej), nr 2 (od ul. Żywieckiej) lub 21 (pętla na ul. Ks. Jana Kusia).

 
<< pierwsza < poprzednia 1 2 3 4 następna > ostatnia >>

Strona 1 z 4
© Region Beskydy, všechna práva vyhrazena
vytvořeno eABM s.r.o.
  • Čeština (Česká republika)
  • English (United Kingdom)
  • Deutsch (DE-CH-AT)
  • Polish (Poland)